Zwykle otoczenie podmiotu dzieli się na otoczenie bliższe i dalsze. Niekiedy opisuje się również otoczenie wewnętrzne. Opisy takie mają następnie swoje odzwierciedlenie w analizie SWOT (analiza mocnych i słabych stron danego podmiotu/organizacji oraz szans i ograniczeń/zagrożeń, jakie niesie ze sobą otoczenie) oraz we wnioskach z takiego badania.
Rodzaje strategii rynkowych
Analiza SWOT odnosi się w pierwszej kolejności do otoczenia wewnętrznego przedsięwzięcia, czyli do mocnych i słabych stron organizacji, która planuje je wdrożyć. Następnie opisuje się aspekty otoczenia zewnętrznego bliższego i dalszego, ujmując je w postaci szans i zagrożeń.
To jaką strategię przyjmiecie, zależy od tego na czym oprzecie swoje dalsze działania. Poniższa tabela przedstawia 4 główne strategie rynkowe.
Rodzaje strategii
| SŁABOŚCI | ATUTY | ||
| ZAGROŻENIA | STRATEGIA PRZETRWANIA (defensywna) | STRATEGIA OBRONNA (konserwatywna) | PRZYSZŁOŚĆ |
| SZANSE | STRATEGIA PRZYSTOSOWAWCZA (konkurencyjna) | STRATEGIA OFENSYWNA (agresywna) | PRZYSZŁOŚĆ |
| TERAŹNIEJSZOŚĆ | |||
Możecie oprzeć strategię bądź na maksymalnym wykorzystywaniu swoich mocnych stron i szans, jakie niesie ze sobą otoczenie, lub wręcz przeciwnie na minimalizowaniu skutków swoich słabych stron i ograniczeń, jakie pojawiają się w Waszym otoczeniu. Możecie też wykorzystywać swoje atuty, aby minimalizować negatywne skutki oddziaływania otoczenia lub skupiać się na wykorzystywaniu szans jakie daje otoczenie przy jednoczesnym minimalizowaniu skutków swoich słabych stron.
Otoczenie bliższe i dalsze
W celu odróżnienia otoczenia dalszego od otoczenia bliższego zawsze powinniście zadać sobie pytanie o Wasz wpływ na dany obszar.
Jeżeli między Waszym przedsięwzięciem a otoczeniem zachodzą konkretne interakcje i macie na siebie dość bezpośredni wpływ, wtedy chodzi o otoczenie bliższe. Jeżeli zaś jakieś aspekty otoczenia mają wpływ na Waszą działalność, a Wy sami/same nie macie na nie wpływu, wtedy mówi się o otoczeniu dalszym.
Analiza otoczenia dalszego
Podczas analizy otoczenia dalszego bardzo wskazane jest skoncentrowanie się na trendach, modach, geopolityce, uwarunkowaniach historycznych, tradycjach, aspektach prawnych, przyrodzie oraz technologii. Wszystkie te czynniki mogą stanowić zarówno szanse, jak i zagrożenia dla Waszej działalności. Są dynamiczne, zmieniają się w czasie i praktycznie jako małe przedsięwzięcie nie macie na nie wpływu. One natomiast mogą przyczynić się zarówno do rozwoju, jak i do bardzo szybkiego upadku małych podmiotów. W związku z tym niezwykle ważne jest ciągłe analizowanie otoczenia dalszego w kontekście siły jego wpływu na naszą działalność.
Jeśli bowiem będziecie „trzymać rękę na pulsie”, łatwo dostosujecie się do zmieniającej się rzeczywistości, a tym samym unikniecie zagrożeń oraz wykorzystacie szanse. Analityczne podejście do kwestii otoczenia dalszego pozwala również na zrozumienie zachowania Waszych klientów, a także na przewidywanie tego, co może się wydarzyć w przyszłości w danej branży. W niepewnych czasach analiza otoczenia dalszego może być kluczowa dla sukcesu przedsięwzięcia.
Starajcie się zatem być uważni/uważne na otoczenie dalsze. Poniżej znajdziecie kilka źródeł, które pomogą Wam poszerzyć wiedzę na ten temat.
- https://mfiles.pl/pl/index.php/Otoczenie_dalsze
- https://commplace.pl/blog/otoczenie-dalsze-przedsiebiorstwa/
- http://www.wzieu.pl/files/mat_dyd/podmark/wyklad2.pdf
- https://www.conquest.pl/analiza-pest-element-badania-rynku/
- https://mfiles.pl/pl/index.php/Otoczenie_organizacji
- https://questus.pl/blog/analiza-makrootoczenia-metody-przyklady-historia-firmy-xerox-elementarz-marketera-1/
- http://www.owes.info.pl/biblioteka/1_dzialalnosc_gospodarcza_ngo.pdf (str. 86–89)
- Film na temat analizy otoczenia
